Veiligheidsgevoel in de openbare ruimte (i73)
- 30/11/2023
- doelstelling
- evaluatie evaluatie
In 2021 voelde 84,0 procent van de bevolking van 15 jaar en ouder in België zich veilig in de openbare ruimte. Om de duurzame-ontwikkelingsdoelstelling tegen 2030 te realiseren, moet dat cijfer stijgen. De trend is gunstig tussen 2002 en 2021 (evaluatie van november 2023).
Veiligheidsgevoel in de openbare ruimte - België en internationale vergelijking
'heel erg veilig' en 'veilig'
procent van 15-jarigen en ouder
| 2002 | 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | 2018 | 2021 | 2021//2002 | 2021//2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| België | 76.2 | 81.0 | 80.7 | 78.7 | 81.4 | 81.8 | 84.0 | 0.5 | 0.6 |
| Duitsland | 73.7 | 76.8 | 77.1 | 76.9 | 72.7 | 74.4 | -- | -- | -- |
| Frankrijk | 68.5 | 73.1 | 73.1 | 72.3 | 74.9 | 75.7 | 75.5 | 0.5 | 0.1 |
| Nederland | 81.5 | 84.2 | 86.2 | 84.7 | 85.0 | 86.2 | 87.6 | 0.4 | 0.6 |
| //: Gemiddelde groeivoeten | |||||||||
ESS (2023), Dataset European Social Survey, http://www.europeansocialsurvey.org/ (geraadpleegd op 18/10/2023); berekeningen FPB.
Veiligheidsgevoel in de openbare ruimte volgens geslacht - België
'heel erg veilig' en 'veilig'
procent van 15-jarigen en ouder
| 2002 | 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | 2018 | 2021 | 2021//2002 | 2021//2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| vrouwen | 68.7 | 72.5 | 72.7 | 69.6 | 71.0 | 73.9 | 76.8 | 0.6 | 1.6 |
| mannen | 84.5 | 89.9 | 89.1 | 88.6 | 92.2 | 89.9 | 91.5 | 0.4 | -0.2 |
| //: Gemiddelde groeivoeten | |||||||||
ESS (2023), Dataset European Social Survey, http://www.europeansocialsurvey.org/ (geraadpleegd op 18/10/2023); berekeningen FPB.
Veiligheidsgevoel in de openbare ruimte volgens inkomen - België
'heel erg veilig' en 'veilig'
procent van 15-jarigen en ouder
| 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | 2018 | 2021 | 2021//2010 | 2021//2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kwintiel 1 | 65.9 | 64.6 | 75.2 | 73.6 | 70.7 | 62.0 | -0.6 | -3.4 |
| kwintiel 2 | 77.0 | 75.9 | 76.5 | 77.7 | 80.5 | 80.7 | 0.4 | 0.8 |
| kwintiel 3 | 82.2 | 82.8 | 77.6 | 78.3 | 78.7 | 89.1 | 0.7 | 2.6 |
| kwintiel 4 | 84.8 | 86.9 | 83.0 | 87.7 | 85.5 | 87.0 | 0.2 | -0.1 |
| kwintiel 5 | 89.5 | 89.5 | 85.3 | 90.3 | 92.3 | 90.1 | 0.1 | 0.0 |
| //: Gemiddelde groeivoeten | ||||||||
ESS (2023), Dataset European Social Survey, http://www.europeansocialsurvey.org/ (geraadpleegd op 18/10/2023); berekeningen FPB.
Definitie: het veiligheidsgevoel in de openbare ruimte is het aandeel van de respondenten van de European Social Survey (ESS) dat "heel erg veilig" of "veilig" antwoordt op de vraag: "Als u in het donker in uw eentje door deze buurt loopt hoe veilig voelt u zich dan?". Die vraag kwam telkens aan bod in de tien tweejaarlijkse enquêtes van de ESS. Door de covid-19-pandemie werd de enquête van 2020 uitgesteld naar 2021. Het FPB berekent de indicator met de gegevens van de ESS. Omdat de gegevens op een enquête gebaseerd zijn, moet er rekening gehouden worden met een onzekerheidsmarge. De betrouwbaarheidsintervallen (BI) die met deze gegevens overeenkomen, zijn op verzoek verkrijgbaar.
Doelstelling: het veiligheidsgevoel van de bevolking in de openbare ruimte moet stijgen.
De duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen of SDG’s die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen, bevatten subdoelstelling 16.1: "Alle vormen van geweld en de daaraan gekoppelde sterftecijfers wereldwijd aanzienlijk terugschroeven".
Evolutie: volgens de ESS-enquête steeg het veiligheidsgevoel in de openbare ruimte van 76,2% in 2002 tot 84,0% in 2021. Tussen 2002 en 2018 steeg dat aandeel ononderbroken, met uitzondering van twee dalingen op rij in 2014 en 2016.
Internationale vergelijking: in België (84,0% in 2021) zijn er meer personen die verklaren zich veilig of heel erg veilig te voelen als ze in het donker in hun eentje door de buurt lopen dan in Duitsland (74,4% in 2018, geen gegevens voor 2021) en in Frankrijk (75,5% in 2021). In Nederland (87,6% in 2021) zijn er dan weer meer personen die aangeven zich (heel erg) veilig te voelen dan in België.
Opsplitsing volgens gewest: kan niet worden weergegeven omdat er momenteel geen gegevens beschikbaar zijn.
Opsplitsing volgens geslacht: de mannen voelen zich aanzienlijk veiliger dan de vrouwen. Dat verschil in veiligheidsgevoel tussen mannen en vrouwen werd in alle edities van de ESS opgetekend en is ook groot: het dook nooit onder de 14 procentpunt en bedroeg 14,6 procentpunt in 2021.
Opsplitsing volgens inkomen: er is een duidelijk verband tussen het inkomen en het veiligheidsgevoel. Het aandeel personen dat zich (heel erg) veilig voelt als ze in het donker in hun eentje door de buurt lopen, stijgt naarmate ze behoren tot een hoger inkomenskwintiel: 62,0% van de personen uit het laagste en 90,1% uit het hoogste inkomenskwintiel, terwijl het gemiddelde 84,0% bedroeg.
VN-indicator: de gekozen indicator stemt overeen met indicator 16.1.4 - Deel van de bevolking dat zich veilig voelt om alleen te wandelen in de eigen woonomgeving.
Bronnen
-
SDG’s, duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals): United Nations (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, document A/RES/70/1.
-
Indicatoren: United Nations (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, document A/RES/71/313.
-
UN Sustainable Development: https://sdgs.un.org/ (geraadpleegd op 18/01/2023).
- UN Sustainable Development Goal indicators website: https://unstats.un.org/sdgs/ (geraadpleegd op 18/01/2023).
Federaal Planbureau
Op www.indicators.be presenteert het Federaal Planbureau indicatoren van duurzame ontwikkeling.
2023 © cic@plan.be