In 2021 bedroegen de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling in België 3,4 procent van het bruto binnenlands product. Om de duurzame-ontwikkelingsdoelstelling tegen 2030 te realiseren, moet dat cijfer 3 procent bereiken. Dat doel wordt bereikt met een voortzetting van de trend sinds 2000 (gegevens beschikbaar in november 2023). De uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling evolueren dus gunstig.
Onderzoek en ontwikkeling - België - trendevaluatie
procent van bruto binnenlands product
2000 | 2005 | 2010 | 2015 | 2020 | 2021 | 2025 | 2030 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
waarnemingen | 1.9 | 1.8 | 2.1 | 2.4 | 3.4 | 3.4 | -- | -- |
trend en extrapolatie (november 2023) | 1.9 | 1.9 | 2.1 | 2.5 | 3.2 | 3.4 | 4.0 | 4.6 |
doelstelling 2020 en later | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 3.0 |
2020 geschatte gegevens, 2021 voorlopige gegevens
Eurostat (2023), Intramural R&D expenditure (GERD) by sectors of performance [rd_e_gerdtot], https://ec.europa.eu/eurostat (geraadpleegd op 27/03/2023) & berekeningen FPB.
Onderzoek en ontwikkeling - België en internationale vergelijking
procent van bruto binnenlands product
1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2015 | 2016 | 2020 | 2021 | 2021//1995 | 2021//2000 | 2021//2016 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
België | 1.7 | 1.9 | 1.8 | 2.1 | 2.4 | 2.5 | 3.4 | 3.4 | 2.9 | 2.8 | 6.4 |
EU27 | -- | 1.8 | 1.8 | 2.0 | 2.1 | 2.1 | 2.3 | 2.3 | -- | 1.1 | 1.4 |
//: Gemiddelde groeivoeten |
EU: geschatte gegevens, behalve voor 2015 en 2017
Eurostat (2023), Intramural R&D expenditure (GERD) by sectors of performance [rd_e_gerdtot], https://ec.europa.eu/eurostat (geraadpleegd op 19/10/2023).
Onderzoek en ontwikkeling volgens gewest - België
procent van bruto binnenlands product
2005 | 2010 | 2014 | 2015 | 2018 | 2019 | 2019//2005 | 2019//2014 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Brussels Hoofdstedelijk Gewest | 1.1 | 1.4 | 1.6 | 1.7 | 2.3 | 2.3 | 5.4 | 7.4 |
Vlaams Gewest | 2.0 | 2.2 | 2.6 | 2.7 | 2.9 | 3.4 | 3.7 | 5.3 |
Waals Gewest | 1.8 | 2.2 | 2.4 | 2.5 | 3.2 | 3.3 | 4.5 | 6.6 |
//: Gemiddelde groeivoeten |
Eurostat (2022), Intramural R&D expenditure (GERD) by sectors of performance [rd_e_gerdreg], https://ec.europa.eu/eurostat (geraadpleegd op 30/05/2022).
Definitie: de indicator meet de publieke en private bruto binnenlandse uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling (O&O), in procent van het bbp. Deze uitgaven gaan over de systematische werkzaamheden om de som van alle kennis te doen stijgen evenals het gebruik van deze kennis voor nieuwe toepassingen. De gegevens komen van Eurostat.
Doelstelling: het aandeel O&O-uitgaven moet 3% van het bbp bedragen vanaf 2020.
De duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen of SDG’s die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen, bevatten subdoelstelling 9.5: "Verbeteren van het wetenschappelijk onderzoek, moderniseren van de technologische capaciteiten van industriesectoren in alle landen, in het bijzonder in ontwikkelingslanden, waarbij ook tegen 2030 innovatie wordt aangemoedigd en op aanzienlijke wijze het aantal onderzoeks- en ontwikkelingswerkers per miljoen inwoners wordt verhoogd en waarbij ook meer wordt uitgegeven aan publiek en privaat onderzoek en ontwikkeling".
De Federale beleidsvisie op lange termijn inzake duurzame ontwikkeling bevat de doelstelling: "de budgetten voor onderzoek & ontwikkeling zullen minstens 3% van het bbp bedragen en nemen jaar na jaar toe" (doelstelling 49; Belgisch staatsblad, 08/10/2013).
Aangezien die verbintenis tegen 2050 3% vooropstelt, wordt dit ook als doelstelling beschouwd tegen 2030.
Evolutie: in België zijn de bruto binnenlandse O&O-uitgaven in euro gestegen tussen 1995 en 2021, behalve in de periode tussen 2001 en 2003. In 2021 bedragen deze uitgaven 3,4% van het bbp.
Internationale vergelijking: het niveau van de Belgische indicator ligt, in procent van het bbp, altijd hoger dan het Europese gemiddelde. Sinds 2009 is de groeivoet van de indicator (zowel in euro als in procent van het bbp) hoger in België. Tussen België en de EU27 is er in 2021 dan ook een verschil tussen de uitgaven van iets meer dan 1,1 procentpunt. In een verdeling van de lidstaten in drie groepen behoort België in 2021 tot de best presterende groep en het scoort beter dan het Europese gemiddelde. In dat jaar stond België met 3,4% op de eerste plaats en Roemenië met 0,5% op de laatste.
Opsplitsing volgens gewest: de bruto binnenlandse O&O-uitgaven in 2019 bedragen 2,3% in Brussel, 3,4% in Vlaanderen en 3,3% in Wallonië. Voor België was dit cijfer in 2019 3,2%.
VN-indicator: de gekozen indicator stemt overeen met indicator 9.5.1 - Uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling in procent van het bbp.
Bronnen
Algemeen
SDG’s, duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals): United Nations (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, document A/RES/70/1.
Indicatoren: United Nations (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, document A/RES/71/313.
UN Sustainable Development: https://sdgs.un.org/ (geraadpleegd op 18/01/2023).
Specifiek
Belgisch Staatsblad: http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/welcome.pl; opzoeking op http://www.ejustice.just.fgov.be/doc/rech_n.htm (geraadpleegd op 24/09/2020).
Europese Commissie (2010), Europa 2020, Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52010DC2020&from=NL (geraadpleegd op 24/09/2020).
Europese Raad (2002), Conclusies van het voorzitterschap, Europese raad van Barcelona, 15 en 16 maart 2002, p. 20, https://www.consilium.europa.eu/media/20937/71027.pdf (geraadpleegd op 24/09/2020).
2023 © cic@plan.be