Definitie: deze indicator meet het aandeel van de bevolking dat verklaart zijn woning niet voldoende te kunnen verwarmen. De gegevens over deze indicator zijn gebaseerd op de enquête Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC) van de Europese Unie. Statistics Belgium organiseert deze binnen de EU geharmoniseerde enquête in België en stelt de resultaten ervan ter beschikking, onder meer aan Eurostat. De hier gebruikte gegevens komen van Eurostat dat gedetailleerde en vergelijkbare data voor de EU-lidstaten publiceert. Omdat de gegevens op een enquête gebaseerd zijn, moet er rekening gehouden worden met een onzekerheidsmarge. De betrouwbaarheidsintervallen zijn op verzoek verkrijgbaar bij Statistics Belgium.

Door veranderingen in de SILC-enquête in 2005 en 2008 worden de gegevens hier pas vanaf 2008 gepresenteerd.

Vanaf 2019 werd de enquêtemethode grondig herzien met het oog op een grotere nauwkeurigheid. In 2020 had de covid-19-pandemie een impact op de gegevensverzameling. Hierdoor zijn de resultaten van SILC 2020 moeilijk te vergelijken met die van de voorgaande jaren (Statbel, 2021). Daarom worden ze niet gebruikt om de langetermijntrend te berekenen en te evalueren.

Doelstelling: het aandeel van de bevolking dat verklaart zijn woning niet voldoende te kunnen verwarmen moet dalen naar nul procent in 2030.

De duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen of SDG’s die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen, bevatten subdoelstelling 7.1: "Tegen 2030 universele toegang tot betaalbare, betrouwbare en moderne energiediensten garanderen". Zich kunnen verwarmen maakt deel uit van de toegang tot betaalbare energie. Het aandeel van de bevolking dat verklaart zijn woning niet voldoende te kunnen verwarmen, zou dus naar nul moeten tenderen.

De Federale beleidsvisie op lange termijn inzake duurzame ontwikkeling bevat doelstelling 21: "Energiediensten zullen voor iedereen toegankelijk zijn", wat coherent is met de SDG (Belgisch Staatsblad, 08/10/2013).

Evolutie: de indicator toont een dalende trend; hij gaat van 6,4% in 2008 tot 5,2% in 2018. In 2022 bedraagt deze indicator, met de nieuwe methodologie gebruikt vanaf 2019, 5,1%.

Internationale vergelijking: deze indicator ligt iets hoger in Europa dan in België. In de EU27 is die indicator gedaald van ongeveer 10% in 2010 tot 6,9% in 2021, maar steeg weer in 2022 tot 9,3%, terwijl hij in België in 2022 5,1% bedroeg. In een verdeling van de lidstaten in drie groepen behoort België in 2022 tot de middelmatig presterende groep en het scoort beter dan het Europese gemiddelde. In dat jaar stond Finland met 1,4% op de eerste plaats en Bulgarije met 22,5% op de laatste.

Opsplitsing volgens gewest: het aandeel van de bevolking dat verklaart zijn woning niet voldoende te kunnen verwarmen in 2022 is, met de nieuwe methodologie gebruikt vanaf 2019, 7,9% in Brussel (BI95% % 5,7 – 10,1), 2,2% in Vlaanderen (BI95% 1,5 – 2,9), 9,5% in Wallonië (BI95% 7,5 – 11,5) en 5,1% in België (BI95% 4,3 – 5,9). De vergelijking tussen gewesten en de analyse van de ontwikkeling van deze indicatoren in de tijd moet rekening houden met de omvang van de betrouwbaarheidsintervallen.

Opsplitsing volgens geslacht: in 2022 bedroeg het aandeel van de bevolking dat verklaart zijn woning niet voldoende te kunnen verwarmen 5,1% voor mannen en voor vrouwen.

Opsplitsing volgens inkomen: de gegevens voor deze indicator voor de periode 2005-2022 tonen dat hoe hoger het inkomen, hoe lager het aandeel van mensen die zeggen dat ze hun huis niet voldoende kunnen verwarmen. In 2022, met de nieuwe methodologie die vanaf 2019 wordt gebruikt, bedroeg dit aandeel 11,9% voor de bevolking in het laagste inkomenskwintiel. Voor de hogere inkomenskwintielen daalt dit aandeel sterk tot 0,8% in het hoogste inkomenskwintiel.

Opsplitsing volgens type huishouden: de types huishoudens waar de verwarmingsproblemen in 2022 het grootst zijn, zijn eenoudergezinnen (12,4%), tweeoudergezinnen met ten minste 3 afhankelijke kinderen (8,4%) en alleenstaanden (6,8%).

VN-indicator: de gekozen indicator stemt met geen enkele SDG-indicator overeen, maar sluit wel aan bij subdoelstelling 7.1, aangezien het verwarmen van een woning deel uitmaakt van moderne energiediensten waartoe de bevolking toegang moet hebben.

Bronnen

• Algemeen

  • SDG’s, duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals): United Nations (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, document A/RES/70/1.

  • Indicatoren: United Nations (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, document A/RES/71/313.

  • UN Sustainable Development: https://sdgs.un.org/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

  • UN Sustainable Development Goal indicators website: https://unstats.un.org/sdgs/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

• Specifiek

  • Belgisch Staatsblad: http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/welcome.pl; opzoeking op http://www.ejustice.just.fgov.be/doc/rech_n.htm (geraadpleegd op 24/09/2020).

  • Statbel (2021), SILC FAQ, https://statbel.fgov.be/nl/themas/huishoudens/armoede-en-levensomstandigheden/faq, zie vooral ‘Zijn er breuken in de tijdslijn van SILC?’ (geraadpleegd op 19/11/2021).