Definitie: deze indicator vertegenwoordigt het aandeel van de oppervlakte van de Natura 2000-gebieden (onder de habitatrichtlijn 92/43/EEG - Publicatieblad van de Europese Unie, 22/7/1992 - en/of de vogelrichtlijn 79/409/EEG - Publicatieblad van de Europese Unie, 25/4/1979) in de totale oppervlakte van het Belgisch grondgebied. De Belgische en Europese gegevens komen van het Europees Milieuagentschap. De gewestelijke gegevens zijn afkomstig van het Brussels instituut voor statistiek en analyse, het Instituut natuur-en bosonderzoek en de Service public de Wallonie.

Voorts valt op te merken dat het Natura 2000-gebied maar een deel is van het beschermde gebied in België. Een indicator over het aandeel van het beschermde gebied "aan de hand van representatieve en onderling goed gelinkte ecologische netwerken van zones die efficiënt en rechtvaardig evenals met andere efficiënte maatregelen per zone beschermd worden" (CBD, 2010) werd voor een eerste keer in België berekend, maar de opvolging is nog niet georganiseerd (FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, 2017).

Doelstelling: de landoppervlakte Natura 2000 moet stijgen.

De duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen of SDG’s die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen, bevatten subdoelstelling 15.1: "Tegen 2020 het behoud, herstel en het duurzaam gebruik van land- en inlandse zoetwaterecosystemen en hun diensten waarborgen, in het bijzonder wouden, moeraslanden, bergen en droge gebieden, in lijn met de verplichtingen van de internationale overeenkomsten".

De Federale beleidsvisie op lange termijn inzake duurzame ontwikkeling bevat doelstelling 37: "De goederen en diensten die de ecosystemen leveren, zullen hersteld, gevaloriseerd en behoedzaam en duurzaam gebruikt worden, waardoor zij rechtstreeks zullen bijdragen tot het in stand houden van de biodiversiteit" (Belgisch Staatsblad, 08/10/2013).

Het Strategic Plan for Biodiversity 2011-2020 van het VN-Verdrag inzake biologische diversiteit stelt dat "tegen 2020 minstens 17% van de land- en binnenwatergebieden (…) in stand moeten worden gehouden door middel van ecologisch representatieve en goed verbonden netwerken van beschermde gebieden, die doeltreffend en rechtvaardig worden beheerd" (CBD, 2010).

De Conferentie van de Partijen van het VN-Verdrag inzake biologische diversiteit van december 2022 heeft nieuwe doelstellingen goedgekeurd. In de volgende evaluatie zal daarmee rekening gehouden worden.

Evolutie: het aandeel van de landoppervlakte van de Natura 2000-gebieden stijgt ligt tussen 2011 en 2012, maar evolueert daarna weinig. Het vertegenwoordigt 12,7% van het Belgisch grondgebied in 2021.

Internationale vergelijking: het aandeel van de landoppervlakte van de Natura 2000-gebieden in België ligt onder het gemiddelde van de EU27. In 2021, zijn er maar drie landen die het minder goed doen dan België (Denemarken, Letland en Finland). In dat jaar stond Cyprus met 39,3% op de eerste plaats en Denemarken met 8,3% op de laatste.

Opsplitsing volgens gewest: het aandeel van de landoppervlakte van de Natura 2000-gebieden in 2021 bedraagt 14,4% in Brussel, 12,2% in Vlaanderen en 13,1% in Wallonië. Voor België is dit cijfer 12,7%.

VN-indicator: de gekozen indicator is verwant met indicator 15.1.2 - Aandeel belangrijke gebieden voor de land- en zoetwaterbiodiversiteit die onder beschermde gebieden vallen, per ecosysteemtype. De indicator vertegenwoordigt een deel van het beschermde gebied in België, bij gebrek aan een indicator specifiek over de bescherming van de belangrijke gebieden voor biologische diversiteit.

Bronnen

• Algemeen

  • SDG’s, duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals): United Nations (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, document A/RES/70/1.

  • Indicatoren: United Nations (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, document A/RES/71/313.

  • UN Sustainable Development: https://sdgs.un.org/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

  • UN Sustainable Development Goal indicators website: https://unstats.un.org/sdgs/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

• Specifiek

  • Belgisch Staatsblad: http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/welcome.pl; opzoeking op http://www.ejustice.just.fgov.be/doc/rech_n.htm (geraadpleegd op 24/09/2020).

  • CDB (2010), Strategic Plan for Biodiversity 2011-2020, including Aichi Biodiversity Targets, https://www.cbd.int/sp/ (geraadpleegd op 24/09/2020).

  • FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (2017), Rechtstreekse mededeling, 03/10/2017.

  • Publicatieblad van de Europese Unie: https://eur-lex.europa.eu/oj/direct-access.html?locale=nl (geraadpleegd op 24/09/2020).