Definitie: de kenniskapitaalgoederenvoorraad is de som van alle vaste activa die ondergebracht zijn in de sectie intellectuele eigendommen (AN.117 in de nationale rekeningen; Eurostat, 2013). De indicator meet de nettokenniskapitaalgoederenvoorraad. Die wordt berekend door de brutokenniskapitaalgoederenvoorraad, waarbij alle activa gewaardeerd worden aan de prijzen die betaald zouden moeten worden wanneer de activa nu worden aangekocht, te verminderen met de cumulatieve waarde van de afschrijvingen. De indicator wordt uitgedrukt in procent van het bruto binnenlands product. De gegevens voor België worden verzameld door het Instituut voor de Nationale Rekeningen. Om de vergelijking mogelijk te maken met de andere Europese landen komen de gegevens van Eurostat.

Doelstelling: de kenniskapitaalgoederenvoorraad moet niet dalen.

De duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen of SDG’s die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen, bevatten subdoelstelling 9.5: "Verbeteren van het wetenschappelijk onderzoek, moderniseren van de technologische capaciteiten van industriesectoren in alle landen, in het bijzonder in ontwikkelingslanden, waarbij ook tegen 2030 innovatie wordt aangemoedigd en op aanzienlijke wijze het aantal onderzoeks- en ontwikkelingswerkers per miljoen inwoners wordt verhoogd en waarbij ook meer wordt uitgegeven aan publiek en privaat onderzoek en ontwikkeling".

De kenniskapitaalgoederenvoorraad is "een middel om de waarde van de ene verslagperiode naar de andere over te hevelen" (Eurostat, 2013, p.170). De kapitaalgoederenvoorraad kan dus gebruikt worden door toekomstige generaties en bijdragen tot hun welvaart. Vanuit een toekomstgericht perspectief kan er geoordeeld worden dat de kenniskapitaalgoederenvoorraad behouden moet blijven (UNECE, 2014, p.29). Er wordt als impliciete doelstelling beschouwd dat de nettokenniskapitaalgoederenvoorraad niet moet dalen.

Evolutie: de nettokenniskapitaalgoederenvoorraad (in volume) stijgt in België constant sinds 1995. Wanneer die voorraad in procent van het bbp wordt uitgedrukt, tonen de gegevens dat die indicator steeg tijdens de periode 1995-2020. In 2021 daalt de indicator aangezien de economische activiteit verhoudingsgewijs meer toeneemt dan de kenniskapitaalvoorraad. Dat jaar bedroeg de Belgische kenniskapitaalgoederenvoorraad 18,0% van het bbp, tegenover 8,4% in 1995.

Internationale vergelijking: in vergelijking met zijn drie buurlanden, heeft België de laagste kenniskapitaalgoederenvoorraad in 2020 (in procent van het bbp). Dat wordt over heel de periode waargenomen. In 2020 lag het niveau van die indicator in België 1,7 procentpunt onder het gemiddelde van deze drie buurlanden, daar waar dat ongeveer 5,6 procentpunt bedroeg in 1995.

Opsplitsing volgens gewest: kan niet worden weergegeven omdat er momenteel geen vergelijkbare gegevens beschikbaar zijn.

VN-indicator: de gekozen indicator stemt met geen enkele SDG-indicator overeen, maar sluit wel aan bij subdoelstelling 9.5. De ontwikkeling van kennis binnen een economie vereist immers een toename van de kenniskapitaalgoederenvoorraad.

Deze indicator wordt gebruikt om de composiete indicator Economisch kapitaal, gepubliceerd in het rapport Indicatoren van duurzame ontwikkeling, te berekenen.

Bronnen

• Algemeen

  • SDG’s, duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals): United Nations (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, document A/RES/70/1.

  • Indicatoren: United Nations (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, document A/RES/71/313.

  • UN Sustainable Development: https://sdgs.un.org/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

  • UN Sustainable Development Goal indicators website: https://unstats.un.org/sdgs/ (geraadpleegd op 18/01/2023).

• Specifiek

  • Eurostat (2013), European system of accounts. ESA 2010, Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2013.

  • UNECE (2014), Conference of European Statisticians Recommendations on Measuring Sustainable Development, http://www.unece.org/publications/ces_sust_development.html (geraadpleegd op 24/09/2020).